Jak korzystać
Strefa naukowca
Aktualności
O nas
Pomoc
Kontakt
Konto biblioteczne
Baza Wiedzy PB
Zdalne zasoby
Pokoje pracy
Wyszukiwarka
Masz pytanie? Napisz do nas

Dane badawcze

to mię­dzy innymi wyniki eks­pe­ry­men­tów, pomia­rów i obser­wa­cji, a także sta­ty­styki, ankiety, zdję­cia, nagra­nia audio i video, opro­gra­mo­wa­nie, czy modele mate­ma­tyczne i algo­rytmy, które zostały zebrane lub wytwo­rzone w trak­cie badań nauko­wych.

Zasady udo­stęp­nia­nia danych badaw­czych

Dane badaw­cze mogą być udo­stęp­niane jako Otwarte (ang. Open Rese­arch Data) co ozna­cza, że każdy użyt­kow­nik ma do nich dostęp oraz moż­li­wość prze­twa­rza­nia i udo­stęp­nia­nia innym. Ale też jako Zamknięte ze względu na wraż­li­wość danych oso­bo­wych, ogra­ni­cze­nia zwią­zane z pra­wami autor­skimi, czy komer­cja­li­za­cję wyni­ków badań.

Dane powinny być tak otwarte, jak to moż­liwe i na tyle zamknięte, na ile jest to konieczne.

Dane badaw­cze naj­czę­ściej udo­stęp­niane są w postaci tzw. data­se­tów, czyli zbio­rów sta­no­wią­cych pewną odrębną całość i zawie­rających dane powią­zane z jedną publi­ka­cją, pro­jek­tem nauko­wym, bądź eks­pe­ry­men­tem.

Przy­go­to­wa­nie oraz udo­stęp­nia­nie danych powinno odby­wać się zgod­nie z zasa­dami FAIR:

  • Fin­da­ble (łatwe do odna­le­zie­nia) – zbiór danych opa­trzony jest meta­da­nymi łatwymi do odna­le­zie­nia w repo­zy­to­rium i ma przy­pi­sany uni­kalny iden­ty­fi­ka­tor (np. DOI); meta­dane są indek­so­wane w ogól­no­do­stęp­nych bazach danych umoż­li­wia­ją­cych ich prze­szu­ki­wa­nie,
  • Acces­si­ble (dostępne) – dane są dostępne dzięki uni­kal­nemu iden­ty­fi­ka­to­rowi oraz nie wyma­gają spe­cjal­nego opro­gra­mo­wa­nia do odczytu; meta­dane dostępne są nawet po usu­nię­ciu zbioru danych
  • Inte­ro­pe­ra­ble (inte­ro­pe­ra­cyjne) – dane oraz meta­dane są w for­ma­cie zapew­nia­ją­cym łatwy odczyt i prze­twa­rza­nie dla ludzi i kom­pu­te­rów; dane można łączyć z innymi zbio­rami danych,
  • Reu­sa­ble (moż­liwe do ponow­nego uży­cia) – meta­dane zawie­rają infor­ma­cje o auto­rze, miej­scu powsta­nia danych, rodzaju danych, spo­so­bie ich pozy­ski­wa­nia oraz o moż­li­wo­ści ich wyko­rzy­sta­nia; dane zawie­rają licen­cję okre­śla­jącą warunki ponow­nego wyko­rzy­sta­nia i prze­twa­rza­nia danych.

Zasady FAIR są wciąż roz­wi­jane i dopre­cy­zo­wy­wane przez mię­dzy­na­ro­dową spo­łecz­ność GO FAIR

Plan zarzą­dza­nia danymi (PZD)

DMP (Data Mana­ge­ment Plan) jest doku­men­tem wyma­ga­nym przy skła­da­niu wnio­sków o granty w ramach pro­gra­mów Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych UE HORIZON oraz w kon­kur­sach Naro­do­wego Cen­trum Nauki.

DMPon­line – narzę­dzie online, za pomocą któ­rego można stwo­rzyć DMP. Zawiera także gotowe wzory DMP wyma­gane przez różne insty­tu­cje finan­su­jące bada­nia naukowe. Gotowy plan można pobrać oraz upu­blicz­nić.

DMPTool – narzę­dzie przy­go­to­wu­jące sza­blony DMP dosto­so­wane do wyma­gań ame­ry­kań­skich gran­to­daw­ców

Wzory pla­nów zarzą­dza­nia danymi i infor­ma­cje doty­czące PZD na stro­nach biblio­tek:

Depo­no­wa­nie danych badaw­czych

Przy­kła­dowe repo­zy­to­ria otwar­tych danych badaw­czych:

Depo­no­wa­nie danych badaw­czych w Bazie Wie­dzy PB
Pra­cow­nicy i dok­to­ranci PB mogą depo­no­wać swoje dane badaw­cze w Bazie Wie­dzy PB. Mogą być one udo­stęp­nia­nie na wybra­nej licencji Cre­ative Com­mons.

Biblio­teka nie nadaje numeru DOI dla danych badaw­czych. Uni­kal­nym iden­ty­fi­ka­to­rem w Bazie Wie­dzy PB jest ID publi­ka­cji. Numer DOI może być nadany przez Ofi­cynę Wydaw­ni­czą Poli­tech­niki Bia­ło­stoc­kiej.

Osoby, które chcą zde­po­no­wać dane badaw­cze zobo­wią­zane są do wypeł­nie­nia załącz­nika nr 4 do Zarzą­dze­nia Rek­tora Poli­tech­niki Bia­ło­stoc­kiej nr 53/2021 i dostar­cze­nia go do Oddziału Infor­ma­cji Nau­ko­wej.